Czym jest ścianka berlińska?

Ścianki berlińskie, nazywane też obudowami berlińskimi, to tymczasowe konstrukcje, które stanowią obudowy głębokich wykopów. Według Porozumienia dla Bezpieczeństwa w budownictwie wykonywanie wykopów o pionowych ścianach bez zabezpieczenia jest dozwolone wyłącznie w dwóch sytuacjach, przy czym wytyczne te są bardzo restrykcyjne. Czym dokładnie jest ścianka berlińska, z czego i w jaki sposób jest skonstruowana oraz w jaki sposób projektuje się takie konstrukcje?

Konstrukcja ścianki berlińskiej

Jak już wspomnieliśmy we wstępie, ścianki berlińskie stanowią tymczasową obudowę głębokich wykopów. W jaki sposób zdefiniować w tej sytuacji głęboki wykop? Na to pytanie najprościej odpowiedzieć, mówiąc o sytuacjach, w których obudowa wykopów o pionowych ścianach nie jest konieczna. Zabezpieczenie wykopu nie jest konieczne, jeśli wykonujemy wykop w zwartych gruntach i jest to wykop o głębokości nieprzekraczającej 1 m pod warunkiem, że teren przy wykopie nie jest obciążony w pasie o szerokości, która wynosi tyle, co głębokość wykopu. Tak samo w sytuacji, gdy wykop nie przekracza 2 m pod warunkiem, gdy pozwalają na to przeprowadzone wcześniej badania gruntu. Ścianki berlińskie to połączenie słupów (nazywanych inaczej palami) i tzw. opinki. Słupy ścianki berlińskiej to zwykle stalowe kształtowniki, na ogół dwuteowniki lub połączone ze sobą ceowniki, które są pogrążane w grunt za pomocą narzędzi typu wibromłot lub wprowadzane w przygotowane uprzednio otwory, najczęściej wiercone. Opinka to zwykle drewniane krawędziaki, bale, rzadko stalowe wypraski lub betonowe dyle, przylegające do siebie, zwarte.

Ścianki berlińskie w teorii i w praktyce

Jak mówi nam przedstawiciel Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych "Żyrardów" z Warszawy, ścianki berlińskie są dziś projektowane za pomocą zaawansowanych programów. Pod uwagę brane są nie tylko docelowe gabaryty wykopu, ale też klasyfikacja gruntu, miąższość warstwy, ciężar objętościowy gruntu, który stanowi obciążenie dla ścianki, poziom wody w gruncie i wiele innych parametrów. Wykopy odbywają się etapowo, tak samo też odbywa się budowa ścianek zabezpieczających, do których dokładane są kolejne elementy. Zaawansowane programy wykorzystywane przez inżynierów dają możliwość projektowania ścianek berlińskich zgodnie z ich rzeczywistym wykorzystaniem; obliczenia dzielone są na fazy. Trzeba zaznaczyć, że wraz z pogłębianiem się wykopu, może być konieczne zastosowanie dodatkowego wsparcia ścianek (kotwiami gruntowymi, konstrukcjami rozpierającymi itp.). Na koniec warto dodać, że ścianki berlińskie, które kojarzymy przede wszystkim z wykopami pod typowe budowy, mogą być wykorzystywane także jako obudowy różnych innych wykopów, jak wykopy archeologiczne.